Giải pháp xử lý nước cấp, nước thải công nghiệp: Tổng quan, xu hướng và số liệu mới nhất 2025

Tổng quan về nước cấp và nước thải công nghiệp tại Việt Nam

Vai trò của nước trong sản xuất công nghiệp

Nước là yếu tố không thể thiếu trong mọi ngành công nghiệp: từ sản xuất thực phẩm, dệt may, hóa chất, điện tử đến y tế. Nước cấp (nước đầu vào) phải đạt các tiêu chuẩn nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng sản phẩm và an toàn vận hành thiết bị. Đồng thời, nước thải công nghiệp nếu không được xử lý đạt chuẩn sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và hệ sinh thái.

Thực trạng xử lý nước thải công nghiệp tại Việt Nam

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, năm 2024, Việt Nam có hơn 105.000 doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, trong đó chỉ khoảng 65% có hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn. Trung bình mỗi ngày, các khu công nghiệp xả ra hơn 1,2 triệu m³ nước thải, nhưng chỉ khoảng 70% lượng nước này được xử lý trước khi xả ra môi trường. Các ngành gây ô nhiễm nặng nhất bao gồm: dệt nhuộm, giấy, thực phẩm, hóa chất và y tế.

Tiêu chuẩn và quy định mới nhất về xử lý nước thải công nghiệp

Ngày 28/02/2025, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Thông tư số 06/2025/TT-BTNMT, cập nhật Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp (QCVN 40:2025/BTNMT). Quy chuẩn này quy định ngưỡng các chỉ số như BOD, COD, TSS, kim loại nặng, amoni, coliform… nghiêm ngặt hơn so với trước đây, buộc các doanh nghiệp phải đầu tư nâng cấp hệ thống xử lý nước thải để đáp ứng yêu cầu pháp luật.

Quy trình xử lý nước cấp, nước thải công nghiệp hiện đại

Quy trình xử lý nước cấp công nghiệp

Các bước cơ bản:

1. Tiếp nhận và lọc thô: Loại bỏ rác, cặn lớn bằng song chắn rác, bể lắng.
2. Xử lý hóa lý: Sử dụng hóa chất keo tụ, tạo bông để loại bỏ tạp chất hữu cơ, kim loại nặng.
3. Lọc tinh: Qua các thiết bị lọc cát, than hoạt tính, màng lọc UF, Nano hoặc RO để đảm bảo nước đạt tiêu chuẩn sử dụng cho sản xuất.
4. Khử trùng: Sử dụng Clo, Ozone hoặc tia UV để diệt vi khuẩn, virus.

Số liệu thực tế:
Theo thống kê tại các khu công nghiệp lớn như VSIP, Amata, tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng hệ thống lọc RO công nghiệp đạt 65%, đặc biệt trong ngành thực phẩm, dược phẩm, điện tử.

Quy trình xử lý nước thải công nghiệp

Quy trình tổng quát:

1. Tiếp nhận nước thải: Thu gom toàn bộ nước thải phát sinh.
2. Xử lý sơ cấp: Loại bỏ rác, dầu mỡ, cặn lắng.
3. Xử lý hóa lý: Keo tụ, tạo bông, lắng hóa chất để loại bỏ chất lơ lửng, kim loại nặng.
4. Xử lý sinh học: Ứng dụng công nghệ bùn hoạt tính, MBR (màng sinh học), SBR… để loại bỏ chất hữu cơ, amoni, nitrat.
5. Lọc tinh & khử trùng: Loại bỏ vi khuẩn, virus, đảm bảo nước sau xử lý đạt chuẩn xả thải.

Công nghệ mới:
Năm 2025, nhiều doanh nghiệp đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và IoT để giám sát, tự động hóa hệ thống xử lý nước thải, giúp tối ưu hóa vận hành, phát hiện sự cố sớm và giảm chi phí bảo trì.

Các giải pháp xử lý nước cấp, nước thải công nghiệp tối ưu hiện nay

Hệ thống lọc nước cấp công nghiệp

• Công nghệ RO (Reverse Osmosis): Loại bỏ tới 99,5% tạp chất, phù hợp cho ngành thực phẩm, dược phẩm, điện tử.
• Công nghệ UF (Ultra Filtration), Nano: Loại bỏ vi khuẩn, virus, kim loại nặng, chi phí vận hành thấp.
• Kết hợp lọc đa tầng: Than hoạt tính, cát thạch anh, sỏi lọc giúp loại bỏ mùi, màu, chất hữu cơ.

Hệ thống xử lý nước thải công nghiệp

• Công nghệ sinh học (bùn hoạt tính, MBR, SBR): Hiệu quả cao với nước thải hữu cơ, tiết kiệm diện tích.
• Công nghệ hóa lý: Phù hợp cho nước thải chứa nhiều kim loại nặng, chất độc hại.
• Tái sử dụng nước thải: Nhiều doanh nghiệp tái sử dụng 15-30% nước thải đã xử lý cho tưới cây, rửa đường, làm mát thiết bị, góp phần tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường.

Dẫn chứng thực tế:
Tại Khu công nghiệp Hiệp Phước (TP.HCM), hệ thống xử lý nước thải tập trung có công suất 30.000 m³/ngày, ứng dụng công nghệ MBR và AI giám sát tự động, giúp tiết kiệm 20% chi phí vận hành, nước sau xử lý đạt QCVN 40:2025/BTNMT loại A.

Lợi ích khi đầu tư hệ thống xử lý nước công nghiệp

• Đảm bảo chất lượng sản phẩm, an toàn thiết bị.
• Tuân thủ pháp luật, tránh bị xử phạt: Năm 2024, tổng số tiền xử phạt vi phạm về xả thải công nghiệp không đạt chuẩn lên tới 185 tỷ đồng.
• Góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao hình ảnh doanh nghiệp.
• Tiết kiệm chi phí lâu dài nhờ tái sử dụng nước và giảm sự cố thiết bị.

Giải pháp của Mizuchan

• Tư vấn, thiết kế, lắp đặt hệ thống lọc nước cấp, nước thải công nghiệp trọn gói.
• Ứng dụng công nghệ hiện đại: RO, UF, MBR, AI giám sát.
• Bảo trì, bảo dưỡng định kỳ, hỗ trợ xin giấy phép môi trường.
• Đã triển khai thành công cho nhiều doanh nghiệp lớn tại TP.HCM, Bình Dương, Cà Mau, Long An,…

Đầu tư hệ thống xử lý nước cấp, nước thải công nghiệp không chỉ là yêu cầu bắt buộc về pháp lý mà còn là giải pháp tối ưu để phát triển bền vững, tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường. Doanh nghiệp nên lựa chọn đối tác uy tín, công nghệ hiện đại để đảm bảo hiệu quả lâu dài.